Cinsel Sağlık Eğitimi hakkında ön yargılara dayalı yanlış bilinen birçok konu bulunmaktadır. Bu alanda en yaygın bilinen yanlışları doğrularıyla birlikte derledik.
“CSE, erken yaşta cinsel birlikteliğe neden olur.”
Dünya çapında yapılan araştırmalar, cinsel eğitimin hemen hemen hiç ya da çok nadiren erken cinsel birlikteliğe yol açtığını göstermektedir. Araştırmalar, CSE’nin cinselliği deneyimleme yaşı üzerinde doğrudan bir etkisi olmadığını ya da ertelenen ve daha sorumlu cinsel davranışa etken olduğunu göstermiştir.
“CSE çocukların ‘masumiyetlerini’ yok eder.”
Kanıtlar; çocukların ve gençlerin bilimsel olarak doğrulanmış, yargılayıcı olmayan, yaş ve gelişimlerine uygun, örgün eğitimin başlangıcından itibaren dikkatlice planlanarak sunulan bilgilerden faydalandıklarını göstermektedir. CSE’nin yokluğunda; çocuklar ve gençler akranlarından, medyadan ya da diğer kaynaklardan gelecek çelişkili ve zaman zaman zarar veren mesajlara karşı savunmasız kalabilirler. Nitelikli bir cinsel eğitim, olumlu değer ve ilişkilere vurgu yaparak tam ve doğru bilgi sunar. Cinsel sağlık eğitimi, cinsellikten daha fazlasıdır; beden, ergenlik, ilişkiler, yaşam becerileri vs. hakkında bilgiler içerir.
“CSE kültürümüze ya da dinimize aykırıdır.”
Gençler yaşamlarına uygun ahlaki yönlendirme ararlar. Duygusal ve fiziksel açıdan sağlıklı ilişkiler kurmalarını sağlayacak, cinsellikle ilgili güvenilir bilgiyi ve onları önemseyen bir yönlendirmeyi gençlerin tümü hak eder. Olgusal olarak yanlış bilgi vermek ve bilgi saklamak; ergenlik hayatına dair gerçeklikleri görmezden gelmek ve gençleri gereksizce hastalık ve istenmeyen gebelik riskine maruz bırakmaktır ve bu her şeyden önce yaşamlarını ve insan onurunu tehlikeye sokar. Pek çok inanç topluluğu, kendi deneyimlerinin ve sayısız çalışmanın gösterdiği üzere; gençler bilinçli kararlara ve ilişkilerde karşılıklı saygıya odaklanan cinsel eğitim aldıklarında cinsel eylemleri reşit oldukları döneme erteleme eğilimi göstermektedir. Öte yandan CSE, insan hakları ile uyumlu olmayan ya da özellikle kız çocukları ve genç kadınların ya da diğer ötekileştirilmiş nüfusun savunmasızlığını ve riskini artıran olumsuz sosyal normları ve zararlı uygulamaları düşünme ve işaret etme ihtiyacının altını çizmektedir.
“Cinsellik hakkında gençleri eğitmek ebeveynlerin ve akrabaların görevidir.”
Cinsellik ve ilişkilere sağlıklı bir yaklaşım geliştirmek için birincil bilgi, destek ve bakım kaynağı olarak ebeveynler ve aile temel bir rol oynar. Bununla birlikte eğitim bakanlıkları, okullar ve öğretmenler aracılığıyla hükümet; güvenli ve destekleyici bir öğrenme ortamında çocuklar ve gençler için bütünsel eğitim ve nitelikli CSE programı verebilmek için gerekli araç ve malzemeleri sağlayarak ebeveyn ve ailelerin oynadığı rolü desteklemeli ve tamamlamalıdır.
“Ebeveynler, okullarda cinsel eğitim verilmesine karşı çıkacaklardır.”
Ebeveynler, çocuklarının cinsel kimliği, cinsel ve sosyal ilişkilerinin kilit noktalarında birincil rol oynarlar. Ebeveynlerin okulda CSE programlarına tepkisi korkuya ya da CSE ve etkisi hakkında bilgi eksikliklerine dayanır. Ebeveynler, cinsellik ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakkındaki mesajların ailenin değer sistemine dayandığından emin olmak isterler. CSE programları ailenin rolünü devralmaya çalışmaz, onun yerine ebeveynler ile iş birliği içinde, bu sürece onları dahil ederek desteklemeyi amaçlar. Çoğu ebeveyn, okullarda nitelikli cinsel eğitimin en güçlü destekçileri arasındadır. Birçok ebeveyn “cinsel konular”a yaklaşım ve çocukları ile bu konularda tartışma, zor durumlara (örn. Bir çocuk internette porno izlediğinde ya da sosyal medyada zorbalığa maruz bırakıldığında) verilen tepkiler ve doğru bilgiye erişim ve bilgi sağlama konusunda alacakları dışsal desteğe önem verirler.
“CSE ergenler için uygun olabilir ama çocuklar için uygun değildir.”
Küçük çocuklar da yaşlarına uygun bilgiye ihtiyaç duyarlar. Çocuklar erken yaştan itibaren bedenlerini, ilişkileri ve duyguları anlamak için beceri ve bilgiye ihtiyaç duyarlar. Bedenlerinin farklı bölümlerinin doğru isimlerini öğrenmeleri, insan üremesinin ilkelerini ve olgularını anlamaları, aile ve kişiler arası ilişkileri keşfetmeleri; güvenlik cinsel istismardan korunma ve istismarı bildirme hakkında bilgilenmeleri için güvenli bir ortam sağlayarak sağlıklı bir çocukluğun temelini oluşturmada CSE katkı sunar. CSE ayrıca çocuklara duygular, öz yönetim (örn. hijyen, duygular, davranış), sosyal farkındalık (örn. empati), ilişki becerileri (örn. olumlu ilişkiler, çatışmalarla baş etme) ve bilinçli karar verme (örn. yapıcı ve etik tercihler) hakkında öğrenerek özgüven geliştirme imkanı sağlar. Bu konular adım adım, çocuğun yaşına ve gelişen kapasitesine uygun olarak tanıtılır.
“Öğretmenler CSE konusunda yetkin ya da rahat hissetmiyor olabilirler.”
İyi eğitimli, desteklenen ve motive öğretmenler yüksek nitelikte CSE sunulmasında anahtar bir rol oynarlar. Öğretmenler okul ortamında sık sık öğrencilerin büyüme, ilişkiler ya da cinsellik hakkında sordukları sorularla karşılaşırlar ve bu sorulara güvenli yollarla uygun yanıtlar verebilmeleri önemlidir. Sektördeki ve okullardaki net politikalar ve yapılandırılmış eğitim programları, öğretmenleri desteklemeye yardımcı olur. Kurumların sunduğu hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimler ve okul yönetiminin desteği ile öğretmenler güçlendirilebilir.
“CSE öğretmek öğretmenler için çok zordur.”
Cinsiyet, toplumsal cinsiyet ve cinselliğe dair olumsuz ve birbiriyle çelişen mesajların var olduğu sosyal ve kültürel bağlamlarda; cinsellik hakkında öğretmek ve konuşmak zorlayıcı olabilir. Bunun yanı sıra, pek çok öğretmen ve eğitimci öğrencilerle yakınlık kurma, onları etkili bir şekilde dinleme ve ihtiyaçlarını ve endişelerini ifade etmelerine yardımcı olma, onlara bilgi sağlama becerisine sahiptir. Öğretmenlerin CSE öğretmek için cinsellik uzmanı olmaları beklenmez; katılımcı yöntemler kullanılarak içerik üzerine eğitilebilirler. Bu eğitim fakültelerinin (hizmet öncesi) müfredatına ya da hizmet içi eğitimlere eklenebilir.
“CSE zaten diğer derslerde (biyoloji, hayat bilgisi ya da yurttaşlık bilgisi) ele alınıyor.”
Öğrenme birçok okul dersine dağıtılmış olsa bile, CSE okulların cinsel gelişim alanında kapsamlı bir dizi konuyu ve öğrenme hedefini içermesini sağlar. Etkili CSE diğer derslere illa ki dahil edilmeyebilecek bir dizi tutum ve beceri temelli öğrenme çıktılarını içerir.
“Gençler cinsiyet ve cinselliğe dair her şeyi internet ve sosyal medya aracılığıyla zaten öğreniyorlar.”
İnternet ve sosyal medya; gençlerin bilgiye erişmesi ve cinsellik hakkındaki sorularına cevap bulmaları için mükemmel kaynaklar olabilir. Gençler bilgiye en hızlı ve elverişli şekilde erişebilmek için sık sık çevrimiçi medyayı kullanırlar. Ancak çevrimiçi medya her zaman yaşa uygun, kanıta dayalı olgular sunmaz ve hatta önyargılı ve çarpıtılmış mesajlar iletebilir. Gençler için doğru ve yanlış bilgiyi ayırmak zordur. Çevrimiçi medya gençlere pek çok bilgi sunarken, onlara konuları ele alma, düşünme ve tartışma alanı ya da ilgili becerileri geliştirme imkanı sunmaz. CSE; sosyal medya ve pornografik içeriklerde gözlemledikleri imajlar, pratikler, normlar ve cinsel senaryoları anlamaları, anlamlandırmaları için gençlere tartışma alanı sunar. CSE ayrıca gençlerin internet ve sosyal medyada güvenli bir şekilde gezinmeleri ve doğru ve yanlış bilgiyi ayırt edebilmeleri noktasında onları destekler.
“CSE, gençleri alternatif yaşam biçimlerine yönlendirmek anlamına gelir.”
CSE’nin temel ilkesi; cinsel davranışı, cinsel yönelimi, cinsiyet kimliği ya da sağlık durumu yargılanmaksızın herkesin en yüksek standartta sağlık ve iyi olma haline sahip olmak için doğru bilgiye ve hizmete erişme hakkı olduğudur. Eğitim belirli bir yaşam biçimini desteklemez ya da kampanyasını yapmaz; herkes için sağlık ve iyi olma halini teşvik eder.
