CSE’nin sağlanmasında okullar merkezi bir role sahiptir. Öğretim, öğrenme ve bireysel gelişimin mekanları olan okullar, halihazırda bir altyapı sunmaktadır. Bu altyapının bir parçası, yeterli beceriye sahip ve güvenilir bilgi kaynakları olan öğretmenler; diğer parçası ise, resmi müfredatın sağladığı uzun vadeli program oluşturma olanaklarıdır. Öğretmenler, çocuk ve gençler için yaşa ve gelişim düzeyine uygun öğrenme deneyimleri sunma konusunda yetkindir. Gençler de okulları ve öğretmenleri güvenilir birer bilgi kaynağı olarak görmektedir.
Okul ortamında sunulan CSE’nin niteliği ve etkisi yalnızca öğretmenlerin kapasitesi, kullanılan pedagojik yaklaşımlar ve kullanılan öğretim ve öğrenme materyalleri değil; aynı zamanda, bir bütün olarak okul ortamına da bağlıdır. Söz konusu nitelik ve etki de okulda uygulanan kural, pratikler ve diğer birtakım unsurlar üzerinden kendini gösterir. CSE, tüm öğrenicilerin sağlığı ve iyi oluşunun belirlenmesinde kritik bir rol oynar ve daha geniş anlamda nitelikli eğitimin temel bir unsurudur.
CSE’nin okullarda verilmesinin diğer avantajları arasında şunlar sayılabilir:
- Okul yetkilileri, öğrenme ortamını daha koruyucu ve destekleyici bir hale getirmek üzere, bu ortamı birçok yönüyle düzenleme gücüne sahiptir.
- Okul temelli programların, HIV’ın önlenmesine ve genç insanların cinsel sağlık ve üreme sağlığıyla ilgili eğitim ve hizmetlere ulaşma hakkının güvence altına alınması konusunda en uygun maliyetli program olduğu deneyimlenmiştir.
- Okullar; çocukları, ebeveynleri, aileleri ve toplulukları (ö sağlık hizmetleri gibi) diğer hizmetlerle buluşturabilen sosyal destek merkezleri olarak da görülmektedir.
Ayrıca birçok genç insan, ergenliğe okul yaşamı esnasında girmenin yanı sıra; cinsel ilişkiler de dahil olmak üzere ilk ilişkilerini bu süreçte deneyimler. Bu durum; haklar, ilişkiler ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı konularında yaşa uygun ve aşamalı bir eğitimin sunulmasını ve buna ek olarak resmi eğitim kanalıyla çocuk ve gençlere toplumsal cinsiyet bakış açısının kazandırılmasını daha da önemli kılmaktadır. Okulların yanı sıra, yüksek öğrenim kurumları da önemli bir rol oynayabilir. Birçok insan, herhangi bir cinsellik eğitimi almamış olarak yüksek öğrenime başlamaktadır. Öğrencilerin ilk kez evlerinden uzakta yaşamaya başladığı, ilişkiler geliştirdikleri ve aktif cinsel yaşamlarının başlama ihtimali olan bu dönemde CSE’nin varlığı özellikle çok önemlidir.
Öğretmenlerin Rolü:
Öğretmenler, CSE uygulamalarının merkezindedirler. Cinsellik; cinsel sağlık ve üreme sağlığının daha karmaşık konularını öğretebilmek için özgüven, kararlılık ve kaynaklara sahip olmaları gerekir. CSE müfredatını etkin bir şekilde uygulamak için; okul yönetimi ve yerel yetkililer ve yasal bir çerçeve tarafından desteklendiklerini hissetmeli ve eğitim ve kaynaklara erişimleri olmalıdır. CSE, belirli bir öğretmenin çabaları veya sorumluluğu değildir. Bunun yerine tüm eğitimcilerin birbirlerini destekledikleri ve CSE programını uygulama deneyimlerini paylaştıkları ortak bir çaba olmalıdır. CSE’nin sunulmasından sorumlu öğretmenler, aktif ve katılımcı öğrenme yöntemlerinin kullanılmasının yanı sıra cinselliğe doğru ve açık bir şekilde değinebilmek için gerekli olan belirli becerileri kazanmaya yönelik eğitimler almalılardır.
Okul Ortamında Çalışan Sağlık Sunucuların ve Diğer Personelin Rolü:
CSE ve ilgili hizmetlerin birleşiminin, gençlerin cinsel sağlık ve üreme sağlığını desteklemenin etkili bir yolu olduğu görülmüştür. Örneğin; okul hemşireleri ek bilgi ve danışmanlık sağlayabilir, sınıf etkinliklerini destekleyebilir, çocukları ve gençleri dış cinsel sağlık ve üreme sağlığı veya diğer hizmetlere yönlendirebilir. Temizlik görevlileri gibi öğretmen olmayan tüm personel; HIV ile yaşayan, LGBTİ ve diğer gençlere ilişkin yönetmeliklerin, CSE ve çocuk korumaya dair politika ve ilkelerin bilincinde olmalıdır.
Okulda Öğrencilerin Rolü:
CSE için destek inşa etmede öğrencilerin aktif bir rol oynaması gereklidir. Öğrenci konseyleri, diğer öğrenci grupları ve bireysel gençlik liderleri; CSE programlarının tasarlanması, izlenmesi ve değerlendirilmesine girdi sağlamak, CSE gerekçelerini geliştirmek için akranlarının ihtiyaçları hakkında bilgi toplamak ya da anne-babalar ve diğer toplum üyeleri ile CSE’nin yaşamlarındaki önemi hakkında diyaloglar başlatmak için aktif olarak teşvik edilmelidir.
Ebeveynlerin Rolü:
Gençlerin algıları ve davranışları; aile ve topluluğun değerleri, sosyal normları ve durumlarından büyük oranda etkilenmektedir. Çocukların ve gençlerin güvenliğinin ve iyi olma halinin desteklenmesinin, hem okullar hem de ebeveynler/bakım verenler tarafından paylaşılan ortak bir kaygı olması gerektiğini vurgulamak önemlidir. Uzun vadeli sonuçları sağlamak için ebeveyn/bakım verenlerin CSE’yi anlamaları, desteklemeleri ve eğitimin bir parçası olmaları şarttır. Araştırmalar, cinsellik konusunda ebeveyn-çocuk arasındaki iletişimi arttırmanın en etkili yollarından birinin; öğrencilere seçilmiş belli konularda ebeveynler ya da diğer güvenilir yetişkinlerle tartışmak için ödevler verilmesi olduğunu göstermiştir (UNESCO, 2009). Öğretmenler ve ebeveynler rehberli ve yapılandırılmış bir öğretme/öğrenme sürecini uygularken birbirlerine destek verirlerse, çocuklar ve gençler için kişisel gelişim şansı daha iyi olabilir